Tác giả Thái Bá Lợi – Cuộc đời và sự nghiệp

Tác giả Thái Bá Lợi – Cuộc đời và sự nghiệp

1. Tiểu sử nhà văn Thái Bá Lợi

– Ngày sinh: sinh ngày 8 tháng 4 năm 1945

– Quê quán: Xã Sơn Hải, huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An

– Thời đại: Ông thuộc thế hệ nhà văn xuất hiện vào những năm cuối cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, tên tuổi của ông gắn với những tác phẩm chân thực về chiến tranh và sau chiến tranh..

– Cuộc đời:

Năm 1965 nhập ngũ – từng hoạt động trên chiến trường đường 9, Huế Tết Mậu Thân, chiến trường Quân khu 5.

Năm 1971 về Ban văn học Cục chính trị Quân khu 5 viết văn, làm báo.

Năm 1976 tham gia trại sáng tác Quân khu 5

Năm 1979 học khoá 1 Trường viết văn Nguyễn Du.

Năm 1983 về Hội Văn học Nghệ thuật Quảng Nam-Đà Nẵng (có lúc làm công tác tại Nxb Đà Nẵng) cho đến khi về hưu.

Hội viên hội nhà văn Việt Nam năm 1977. Hiện ông sinh sống và làm việc tại Đà Nẵng.

2. Sự nghiệp văn học của nhà văn Thái Bá Lợi

a. TÁC PHẨM:

Vùng chân Hòn Tàu (truyện ngắn, 1978)

Thung lũng thử thách (tiểu thuyết, 1978)

Họ cùng thời với những ai (tiểu thuyết, 1981)

Bán đảo (truyện, 1983)

Còn lại với thời gian (tiểu thuyết, 1989)

Đội hành quyết (truyện ngắn, 1994)

Trùng tu (tiểu thuyết, 2003)

Khê ma na (tiểu thuyết, 2003).

b. GIẢI THƯỞNG:

Họ cùng thời với những ai (Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 1983)

Trùng tu Giải A Uỷ ban Toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam (2003).

Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2012.

3. Về các tác phẩm tiêu biểu

3.1. Minh sư

a. Thể loại

Minh sư thuộc thể loại tiểu thuyết

b. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác

Tác phẩm được tác giả Thái Bá Lợi viết sau khi Đoàn Quốc công Nguyễn Hoàng qua đời, ông muốn bày tỏ sự tôn kính của mình qua nội dung của tác phẩm.

c. Phương thức biểu đạt

Văn bản Minh sư có phương thức biểu đạt là tự sự

d. Người kể chuyện

Văn bản Minh sư được kể theo ngôi thứ ba

e. Tóm tắt Minh sư

Trong tiểu thuyết Minh sư, tác giả Thái Bá Lợi miêu tả cuộc đời và sự nghiệp của nhân vật chính là Nguyễn Hoàng. Dù đã tròn 80 tuổi nhưng ông vẫn tham gia chinh chiến với sự kiên cường và khí thế của một tráng sĩ trẻ. Suốt một ngày dài điều động quân đội, Nguyễn Hoàng chỉ ngồi cáng hai lần trên lưng ngựa mà thôi. Tới khi lên đỉnh sương mù, ông và binh đoàn của mình phải nghỉ lại trên đỉnh núi do cái lạnh và sương mù. Đêm đó, ông không ngủ được và hoài niệm về những người đã cùng ông chiến đấu suốt nhiều năm qua nhưng giờ đây đã không còn đầy đủ nữa. Nguyễn Hoàng cảm thấy buồn và thao thức đến mức ông bèn đi dạo quanh nơi hạ trại và tình cờ nghe được cuộc trò chuyện của hai người lính gác. Một người nói rằng ông phải cầm quân cho đến khi ông chết, trong khi người kia lại cho rằng ông sợ bị Trịnh Kiểm giết nên đã tìm đường chạy thoát thân vào đây. Nghe được những lời này, Nguyễn Hoàng sợ bị lộ và đánh rơi phẩm chất của một anh hùng, nhưng chẳng may ông trượt ngã do một mảnh rêu trên đường. Hai người lính gác phát hiện ra ông và tay chân của họ bắt đầu run lẩy bẩy. Tuy nhiên, Nguyễn Hoàng không giận dữ và thay vào đó, ông vô cùng bình tĩnh và chân thành khi nói với hai người lính rằng những gì họ nói đều đúng và tất cả chúng ta đều phải tri ân những người đã giúp mở mang kiến thức và tầm nhìn của mình. Nguyễn Hoàng gọi những người này là minh sư, cho thấy sự tôn trọng và biết ơn của mình đối với tất cả những người đã giúp đỡ mình trên con đường sự nghiệp và đời sống.

g. Bố cục văn bản Minh sư

Bố cục gồm 2 phần:

– Phần 1: Từ đầu đến “ta phải biết rận trong chăn”: Đoan Quốc quân với chuyến công du xuống phía Nam.

– Phần 2: Còn lại: Câu chuyện của hai người lính và hoàn cảnh ý nghĩa xuất hiện của “minh sư”.

h. Giá trị nội dung

Văn bản Minh sư tái hiện cuộc đời và sự nghiệp của Đoàn Quốc công Nguyễn Hoàng – người mở đầu cho triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam.

i. Giá trị nghệ thuật

Những đặc sắc nghệ thuật của truyện lịch sử được thể hiện trong văn bản: tạo dựng bối cảnh, xây dựng cốt truyện, khắc hoạ nhân vật, sử dụng ngôn ngữ kể chuyện.