KOH + CH3COOH → CH3COOK + H2O l KOH ra CH3COOK

Phản ứng KOH + CH₃COOH → CH₃COOK + H₂O

1. Phản ứng hóa học

KOH + CH₃COOH → CH₃COOK + H₂O

2. Điều kiện phản ứng

Phản ứng xảy ra ngay điều kiện thường.

3. Cách thực hiện phản ứng

Nhỏ từ từ KOH vào ống nghiệm chứa CH₃COOH và một mẩu quỳ tím.

4. Hiện tượng nhận biết phản ứng

Ban đầu mẩu quỳ có màu đỏ, sau khi nhỏ KOH mẩu quỳ mất màu đỏ, dư KOH mẩu quỳ chuyển sang màu xanh.

5. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

5.1. Bản chất của KOH (Kali hidroxit)

KOH là một bazo mạnh tác dụng được với các axit hữu cơ để tạo thành muối và thủy phân este, peptit.

5.2. Bản chất của CH₃COOH (Axit axetic) trong phản ứng

– CH₃COOH là axit cacboxylic dễ dàng tham gia các phản ứng thế hoặc trao đổi nguyên tử H hoặc nhóm -OH của nhóm chức -COOH.

– CH₃COOH mang tính axit nên tác dụng với bazơ, oxit bazơ tạo thành muối và nước.

6. Tính chất hoá học của KOH

KOH là một bazo mạnh có khả năng làm thay đổi màu sắc các chất chỉ thị như khiến quỳ tím chuyển sang màu xanh, còn dung dịch phenolphtalein không màu thành màu hồng.

6.1. Tác dụng với oxit axit

Ở điều kiện nhiệt độ phòng, KOH tác dụng với SO₂, CO₂,…

KOH + SO₂ → K₂SO₃ + H2O

KOH + SO₂ → KHSO₃

6.2. Tác dụng với axit

• Tác dụng với axit tạo thành muối và nước

KOH(dd) + HCl(dd) → KCl(dd) + H2O

• Tác dụng với các axit hữu cơ để tạo thành muối và thủy phân este, peptit

RCOOR₁ + KOH → RCOOK + R₁OH

6.3. Tác dụng với kim loại

KOH tác dụng với kim loại mạnh tạo thành bazo mới và kim loại mới.

KOH + Na → NaOH + K

6.4. Tác dụng với muối

KOH tác dụng với muối để tạo thành muối mới và axit mới

2KOH + CuCl₂ → 2KCl + Cu(OH)₂↓

6.5. KOH điện li mạnh

KOH là một bazo mạnh, trong nước phân ly hoàn toàn thành ion K+ và OH-

6.6. KOH phản ứng với một số oxit kim loại mà oxit, hidroxit của chúng lưỡng tính

KOH phản ứng được với một số oxit kim loại mà oxit, hidroxit của chúng lưỡng tính như nhôm, kẽm,…

2KOH + 2Al + 2H₂O → 2KAlO₂ + 3H₂↑

2KOH + Zn → K₂ZnO₂ + H₂↑

6.7. Phản ứng với một số hợp chất lưỡng tính

KOH + Al(OH)₃ → KAlO₂ + 2H₂O

2KOH + Al₂O₃ → 2KAlO₂ + H₂O

7. Tính chất vật lý của KOH

– Khối lượng riêng: 2.044 g/cm3

– Độ pH: 13

– Nhiệt độ sôi: 1.327oC (1.6000 K; 2.421 oF)

– Nhiệt độ nóng chảy: 406 oC (679 K; 763 oF)

– Độ hòa tan trong nước:7 g/ml (0 oC); 121 g/ml (25 oC); 178 g/ml (100 oC)

– Khả năng hòa tan chất khác: có thể được hòa tan trong alcohol, glycerol và không tan được trong ether.

8. Tính chất hoá học của axit axetic

– Nguyên tử hydro trong nhóm cacboxyl có thể cung cấp một proton H⁺, làm chúng có tính chất axit, tuy nhiên, axit axetic là một axit yếu thuộc nhóm axit monoprotic. Dung dịch có nồng độ mol 1 M (giấm ăn trong gia đình) có độ pH là 2.4, tức chỉ có 0.44 % phân tử axit axetic bị phân ly.

– Axit axetic lỏng là dung môi phân cực với hằng số điện ly khoảng 6.2.

– Nó có khả năng hòa tan các hợp chất không phân cực như dầu, các nguyên tố lưu huỳnh, iot và các dung môi phân cực như nước, chloroform, hexan.

– Axit axetic CH₃COOH (etanoic) là một axit hữu cơ, mạnh hơn axit cacbonic. Nó được tào thành bằng việc liên kết nhóm methyl CH₃ với cacboxyl COOH.

– Axit axetic tác dụng với bazo, cacbonat và bicacbonat để tạo ra axetat kim loại tương ứng, nước và cacbonic (phổ biến nhất là natri bicacbonat với giấm ăn):

NaHCO₃ + CH₃COOH → CH₃COONa + CO₂ + H₂O

– Trừ crom (II) axetat, tất cả các axetat khác đều tan được trong nước.

– Tác dụng với kiềm tạo ra nước và ethanoat kim loại:

NaOH + CH₃COOH → CH₃COONa + H₂O

– Axit axetic phân hủy ở nhiệt độ lớn hơn 440^oC tạo thành cacbonic, metan hoặc ethenon và nước.

– Tác dụng với rượu tạo thành este:

ROH + CH₃COOH → CH₃COOR + H₂O

– Axit axetic làm ăn mòn các kim loại và tạo ra khí hydro và các muối axetat:

Mg + 2CH₃COOH → (CH₃COO)₂Mg + H₂

– Nhôm thụ động với axit axetic do khi phản ứng, nó tạo ra lớp màng mỏng nhôm oxit trên bề mặt, ngăn chặn sự ăn mòn. Vì vậy, các nhà sản xuất vẫn thường dùng bình chứa bằng nhôm để đựng dung dịch này.

– Phản ứng thế halogen vào gốc hydrocacbon ( 90 – 100^oC):

Cl₂ + CH₃COOH → ClCH₂COOH + HCl

– Tác dụng với axetylen (xúc tác thủy ngân, nhiệt độ 70 – 80^oC) thành etyl diaxetat:

C₂H₂ + 2CH₃COOH → CH₃CH(OCOCH₃)₂

– Tác dụng với amoniac tạo thành amid:

NH₃ + CH₃COOH → NH₃CH₃COOHNH₄

– Phản ứng decacboxyl hóa thành axeton (Xúc tác mangan oxit, nhiệt độ):

C₂H₂+ CH₃COOH → CH₂CHOCOCH₃

8. Câu hỏi vận dụng

Câu 1. Cho 0,1 mol KOH phản ứng vừa đủ với 100ml CH₃COOH aM. Giá trị của a là

A. 0,1. B. 0,01. C. 0,05. D. 1.

Lời giải:

a = 0,1 : 0,1 = 1M.

Đáp án D.

Câu 2. Phản ứng nào sau đây là phản ứng trung hòa?

A. 2KOH + CO₂ → K₂CO₃ + H₂O

B. KOH + SO₂ → KHSO₃

C. KOH + CH₃COOH → CH₃COOK + H₂O

D. 2KOH + CuSO₄ → K₂SO₄ + Cu(OH)₂

Lời giải:

Phản ứng trung hòa là phản ứng KOH + CH₃COOH → CH₃COOK + H₂O

Đáp án C.

Câu 3. Cho 100ml CH₃COOH 0,1M phản ứng vừa đủ với dung dịch KOH thu được dung dịch X. Khối lượng muối tan có trong dung dịch X là

A. 0,745g. B. 0,98g. C. 0,754g. D. 1,10g.

Lời giải:

m_muối = 0,01.98 = 0,98 gam.

Đáp án B.

Xem thêm các phương trình hóa học khác:

KOH + NH4Cl → KCl + NH3 + H2O

KOH + NH4NO3 → KNO3 + NH3 + H2O

KOH + (NH4)2SO4 → K2SO4 + NH3 + H2O

CH3COOCH3 + KOH → CH3COOK + CH3OH

CH3COOC2H5 + KOH → CH3COOK + C2H5OH