Tác giả Thái Bá Vân – Cuộc đời và sự nghiệp

Tác giả Thái Bá Vân – Cuộc đời và sự nghiệp

1. Tiểu sử nhà văn Thái Bá Vân

– Ngày sinh: 1934 – 1999

– Ông là một nhà nghiên cứu và phê bình mỹ thuật Việt Nam.

– Ông tốt nghiệp khoa Sử học nghệ thuật, trường Đại học Karlova, Praha, Tiệp Khắc từ 1955 đến 1961, rồi về công tác tại Viện Mỹ thuật Hà Nội khi vừa mới thành lập năm 1962.

– Trở lại Tiệp Khắc làm thực tập viên ưu tú của Viện hàn lâm khoa học Slovaki và đại học Mỹ thuật Bratislava trong năm 1985.

– Về nước ông công tác tại viện Mỹ thuật Việt Nam cho đến lúc về hưu 1996. Ông mất năm 1999.

2. Sự nghiệp văn học của nhà văn Thái Bá Vân

– Thái Bá Vân viết không nhiều, nhưng những bài viết của ông mang dấu ấn riêng, sâu sắc, độc đáo và độc lập được tập hợp chủ yếu trong tác phẩm Tiếp xúc với nghệ thuật do Viện Mỹ thuật Việt Nam ấn hành.

3. Về các tác phẩm tiêu biểu

3.1. Tiếp xúc với tác phẩm

a. Thể loại

Tiếp xúc với tác phẩm thuộc thể loại văn nghị luận.

b. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác

– Tiếp xúc với nghệ thuật có 5 phần, ở đây chỉ trích 3 phần đầu (2 phần sau là Sự tương đồng nội tâm với tác phẩm; Để phê bình, nghiên cứu tác phẩm).

c. Phương thức biểu đạt

Văn bản Tiếp xúc với tác phẩm có phương thức biểu đạt là nghị luận.

d. Tóm tắt văn bản Tiếp xúc với tác phẩm

Để tìm tiếp xúc với tác phẩm nghệ thuật, trước hết tác nêu ra đời sống vật thể và đời sống hình tượng của tác phẩm. Nội dung của một tác phẩm không phải là ở kết cấu vật thể của nó, mà chính là ở cái hình tượng nghệ thuật mà nó chuyên chở. Tiếp theo, tác giả nêu lên sự tìm hiểu về giá trị chủ quan của tác phẩm. Bản chất hiện thực của một tác phẩm chính là cái hiện thực hình tượng. Cuối cùng, tác giả đề cập đến nội dung của tác phẩm được người xem mở rộng. Đời sống tinh thần, thẩm mĩ của hình tượng không bao giờ đứng yên. Nó di chuyển, sinh động, phong phú ở từng thời, từng buổi, từng nơi chốn, trước con người tùy thuộc vào tư chất và trình độ.

e. Bố cục văn bản Tiếp xúc với tác phẩm

Gồm 3 phần

– Phần 1: Từ đầu đến “mà nó chuyên chờ”: Đời sống vật thể và đời sống hình tượng của tác phẩm.

– Phần 2: Tiếp đến “ít ra là vậy”: Giá trị chủ quan của tác phẩm.

– Phần 3: Còn lại: Nội dung của tác phẩm được người xem mở rộng.

g. Giá trị nội dung

Văn bản chỉ ra các bước tiếp xúc với nghệ thuật:

– Đời sống vật thể và đời sống hình tượng của tác phẩm.

– Giá trị chủ quan của tác phẩm.

– Nội dung của tác phẩm được người xem mở rộng.

h. Giá trị nghệ thuật

– Các luận điểm trong văn bản triển khai theo một trật tự logic, các luận điểm có sự liên kết với nhau, có tính định hướng nhằm giải đáp những vấn đề nhận thức và tư tưởng đặt ra trong tác phẩm (quan hệ giữa các yếu tố tạo nên đối tượng).

– Các luận điểm đi thẳng vào vấn đề, có tính nghệ thuật, hợp tình hợp lí.