Trường Từ Vựng Là Gì? Đặc điểm Của Trường Từ Vựng?

Trường từ vựng

1. Khái niệm

Trường từ vựng là tập hợp những đơn vị từ vựng có mối quan hệ / liên kết với nhau theo một tiêu chí nào đó. Các trường từ vựng sẽ được xây dựng dựa vào mối quan hệ về nghĩa một cách đa chiều

2. Đặc điểm trường từ vựng

Thứ nhất, trường từ vựng lớn có thể chứa những trường từ vựng nhỏ hơn.

Ví dụ: Trường từ vựng về “Thực vật” sẽ bao gồm các trường từ vựng nhỏ sau đây:

Tên gọi của thực vật: cây thông, cây lúa, cây nhãn,…

Loài thực vật: Cây bụi, cây lá nhọn, cây tầng thấp,…

Thứ hai, những từ vựng đa nghĩa có thể nằm trong nhiều trường từ vựng khác nhau.

Ví dụ: Từ “Chạy” có thể hiểu với những hàm nghĩa sau:

Chỉ hoạt động của đôi chân: con người chạy, con mèo chạy, động vật chạy,…

Chỉ sự trốn tránh: chạy giặc, chạy loạn,…

Thứ ba, việc sử dụng các phương thức biểu đạt khác nhau như nhân hoá, so sánh hay hoán dụ, ẩn dụ chính là quá trình chuyển trường từ vựng chỉ hiện tượng, sự vật này sang hiện tượng, sự vật khác.

3. Phân loại

a) Trường tự vựng tuyến tính

Đây là tập hợp những từ vựng có quan hệ với nhau theo hàng dọc. Để xác định được trường tuyến tính, bạn cần lựa chọn một từ vựng gốc, rồi tìm tất cả những từ có thể kết hợp với từ gốc này để tạo thành cụm từ hoặc câu (gọi là chuỗi tuyến tính).

b) Trường từ vựng trực tuyến

Trường trực tuyến gồm những từ vựng về biểu vật và biểu niệm.

Trường biểu vật: bao gồm những từ đồng nghĩa với nhau theo ý nghĩa biểu thị về vật. Ta xác định trường biểu vật bằng cách chọn một danh từ biểu thị sự vật làm từ gốc, sau đó thu thập những từ khác có chung phạm vi biểu vật so với danh từ đã chọn.

Trường biểu hiện: bao gồm những từ có cùng ý nghĩa biểu niệm. Ta xác định trường biểu niệm bằng cách chọn một cấu trúc biểu niệm làm gốc, từ đây thu thập các từ khác có chung cấu trúc đó.

c) Trường từ vựng liên tưởng

Trường liên tưởng bao gồm các từ vựng xuất hiện nhờ sự liên tưởng linh hoạt từ một từ gốc

4. Xác định trường từ vựng dựa trên phạm vi sử dụng

Phạm vi sử dụng từ có thể được chia làm 5 loại là: thuật ngữ, từ nghề nghiệp, từ địa phương, tiếng lóng và lớp từ chung.

Thuật ngữ: Là những từ dùng để chỉ khái niệm hoặc các đối tượng đã được xác định rành mạch, chặt chẽ và chính xác trong các ngành/ lĩnh vực khác nhau. Ví dụ về thuật ngữ trong sinh học: kháng thể, phân bào, miễn dịch,…
Từ nghề nghiệp: Là tập hợp những đơn vị từ được sử dụng phổ biến đối với những người cùng làm công việc đó. Ví dụ những từ quen thuộc đối với nghề thợ mộc là: chàng tách, cất nóc, cầu bẩy,….
Từ địa phương: Là những từ riêng biệt chỉ thuộc một vùng địa lý, địa phương nhất định. Ví dụ: mần = làm, má = mẹ, mắc cỡ = xấu hổ,…
Tiếng lóng: Từ lóng là các từ dùng để chỉ sự việc, sự vật hoặc hiện tượng, hành động,… đã có sẵn trong vốn từ vựng nhưng theo một cách gọi khác. Ví dụ: sử dụng từ “goá phụ” để chỉ những người đàn bà mất chồng.
Lớp từ chung: Lớp từ chung chính là tất cả những từ được mọi người sử dụng vào mọi lúc, ở mọi nơi. Đây là lớp từ có số lượng từ lớn nhất và phổ biến ở cuộc sống thường ngày.