Truyền thuyết
1. Khái niệm
Truyền thuyết là những câu chuyện được truyền miệng trong dân gian giải thích các phong tục, tập quán hoặc kể về các nhân vật lịch sử. Trong truyền thuyết thường gặp yếu tố phóng đại, kì ảo, thần kỳ. Kết thúc truyện truyền thuyết thường là kết thúc mở.
2. Đặc trưng
- Kể về nhân vật lịch sử và sự kiện có liên hệ với lịch sử.
- Sử dụng các yếu tố hư ảo, hoang đường.
- Nhân vật được xây dựng có sự kết hợp giữa những nét đời thường, thế tục với những nét phi thường, kỳ ảo.
- Thể hiện thái độ, đánh giá nhân dân về nhân vật, các sự kiện lịch sử có thật.
3. Ý nghĩa
– Về lịch sử: Cơ sở cho các nhà sử học tham khảo về các giai đoạn lịch sử dân tộc.
– Về xã hội: Giáo dục lòng yêu nước, tinh thần dân tộc.
– Về nghệ thuật: Nguồn cảm hứng cho nhà văn, nhà thơ sáng tác.
4. Phân loại
- Truyền thuyết thời Hùng Vương – thời đại mở đầu lịch sử Việt Nam. Đặc điểm: gắn với việc giải thích nguồn gốc dân tộc và công cuộc dựng nước, giữ nước thời đại vua Hùng.
- Truyền thuyết của các triều đại phong kiến. Đặc điểm: bám sát lịch sử hơn, và sử dụng ít yếu tố hoang đường, kì ảo hơn các truyền thuyết thời Hùng Vương.
5. Phân biệt truyền thuyết và cổ tích
|
|
Truyền thuyết |
Cổ tích |
|
1. Về cốt truyện và nhân vật |
– Cốt truyện và nhân vật truyền thuyết có xu hướng bám sát lịch sử. (adsbygoogle=window.adsbygoogle||[]).push({})
|
– Ðặc điểm nổi bật của cốt truyện và nhân vật cổ tích là tính hư cấu, tưởng tượng. |
|
2. Về nội dung |
– Truyền thuyết hướng về đề tài lịch sử, nhân vật lịch sử có ý nghĩa, vai trò quan trọng, to lớn. |
– Truyện cổ tích phản ánh những xung đột trong gia đình và xã hội, đặc biệt là trong gia đình phụ quyền và xã hội phong kiến. |
|
3. Về kết thúc truyện |
– Truyền thuyết thường kết thúc mở, nhân vật vẫn tồn tại và sẽ tham gia vào những sự kiện mới của lịch sử. |
– Truyện cổ tích kết thúc có hậu hoặc không có hậu , nhân vật chính mãi mãi hạnh phúc hoặc trở thành biểu tượng của nhân phẩm. |
6. Phân kỳ truyền thuyết
– Họ Hồng Bàng và thời kỳ Văn Lang: Mang tính chất sử thi, phản ánh không khí anh hùng ca thời Hùng Vương dựng nước và trình độ khá văn minh của người Văn Lang. Ví dụ như: Con Rồng cháu Tiên, Sơn Tinh Thủy Tinh, Thánh Gióng…
– Thời kỳ Âu Lạc và Bắc thuộc: Nước Âu Lạc của An Dương Vương tồn tại khoảng 50 năm (257 TCN – 208 TCN). Thời kỳ Bắc thuộc hơn 10 thế kỷ (207 TCN – 938) là thời kỳ bị xâm lược và chiến đấu giành độc lập của dân tộc Việt Nam. Ví dụ như Truyện An Dương Vương, Mị Châu – Trọng Thủy…
– Thời kỳ phong kiến tự chủ: Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV, giai cấp phong kiến Việt Nam xây dựng một quốc gia thống nhất, củng cố nền độc lập dân tộc. Từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX là sự suy sụp của các triều đại phong kiến. Ví dụ như Sự tích hồ Gươm, Sự tích núi Ngũ Hành…
Xem thêm các bài viết liên quan hay, đầy đủ khác:
Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết tại Giải Bài Tập. Mời các bạn cùng xem các nội dung giải trí học tập và các kiến thức thú vị khác tại đây.
